Skip to main content
Iedere kat zal stress ervaren, net als een mens, af en toe stressvolle situaties meemaken. Een bezoek aan de dierenarts, een feestje thuis met veel onbekende mensen of  het zien van een onbekende kat. Ook opwinding is een vorm van stress. Dus een moeilijk bezigheidsspelletje of uitgebreid spelen met bijvoorbeeld een hengeltje zorgt ook voor stress. Het lichaam maakt in het geval van stress zogenaamde stresshormonen aan die ervoor zorgen dat het lichaam klaar is voor actie, de hartslag gaat omhoog, de ademhaling versnelt en de spieren spannen zich aan.

Stress bij katten

Geschreven door Marieke van der Burgt, gepubliceerd in Ditjes & Datjes,

Kortdurende stress noemen we acute stress. We spreken hiervan als de stress na een korte periode weer afneemt.  De kat kan weer rustig worden, de stresshormonen worden afgebroken en het lichaam kan de balans herstellen. Het is belangrijk om te zorgen dat deze balans niet verstoord wordt. Langdurige stress noemen we chronische stress. Bij katten  kan chronische stress zorgen voor fysieke problemen zoals een verzwakt immuunsysteem, maar het is vaak ook een basis voor het ontwikkelen van gedragsproblemen.

Stress kan zich bij katten op verschillende manieren uiten. Bij acute stress kunnen er lichamelijke reacties zoals een snelle ademhaling, gespannen spieren en verwijde pupillen zichtbaar zijn. Ook kunnen er gedragsmatige reacties optreden die conflictgedragingen worden genoemd. Hierbij ervaart de kat een conflict tussen een interne behoefte en de omgevingssituatie. Uitingen van conflictgedrag kunnen zijn: het aflikken van neus en bekje, plotseling krabben of likken van het lichaam, uitschudden, gapen en het heffen van een voorpootje.

Interpretatie van stress

Acute stress is een natuurlijke reactie van het lichaam die ervoor zorgt dat een kat goed kan reageren in bepaalde situaties. Hierdoor is een kat in staat eventuele bedreigingen het hoofd te bieden. Door te vluchten of te vechten kan hij er bijvoorbeeld voor zorgen dat een andere kat uit zijn buurt verdwijnt. Een acute stressreactie vergroot dus de overlevingskansen, maar het langdurig aanhouden van een stressreactie kan negatieve gevolgen hebben. Het is dus belangrijk dat chronische stress wordt voorkomen.

Voorkomen van stress bij katten

Om chronische stress te voorkomen is het belangrijk dat een kat controle kan uitoefenen op zijn omgeving en dat hij keuzemogelijkheden heeft. Als een kat naar buiten mag, geeft een kattenluik hem de mogelijkheid om zelf te bepalen wanneer hij naar buiten gaat. De beschikking over een vluchtroute geeft een kat controle; als de deur naar boven bijvoorbeeld altijd op een kiertje staat heeft hij de mogelijkheid te ontsnappen aan voor hem bedreigende situaties. Daarnaast is de beschikking over verstopmogelijkheden belangrijk.

Chronische stress

Chronische stress kan resulteren in vermindering van de eetlust, diarree of overgeven, maar ook leiden tot passiviteit, schrikkerigheid en minder variatie in gedrag. Gestreste katten spelen en wassen zichzelf vaak minder en kunnen hun belangstelling voor interactie verliezen. In een kattengroep kan continu stilzitten, naar elkaar kijken en langzaam bewegen in elkaars bijzijn een indicator zijn. Opvallend is ook de neiging zich te verstoppen. Een gediplomeerde en erkende gedragstherapeut kan helpen om inzicht te krijgen hoe de stress kan worden verminderd.

Denk je dat je kat gestresst is, ik kan je meer inzicht geven tijdens een gedragsconsult.